“Dağ başını duman almış / Gümüş dere durmaz akar” mısralarıyla başlayan Gençlik Marşı’nı hepimiz biliriz. Bu marş, aslında “Tre trallande jäntor” isimli bir İsveç şarkısı. Felix Körling tarafından bestelenmiş. Sözleri Gustaf Fröding isimli İsveçli şaire ait. Biraz “hafif meşrep” 3 genç kızın “Lindane Le” yolunda neşe içinde şarkılar söyleyerek yürürken, dönemeci dönünce 3 erkek öğrenciyle karşılaşmalarından bahsediyor. Şarkının cinsel çağrışımları da var...
Peki, bu şarkı nasıl olup da Türkiye’de Gençlik Marşı’na dönüşüyor? Selim Sırrı Tarcan sayesinde…
Soyadı Kanunundan sonra “Tarcan” soyadını almış olan Selim Sırrı Bey, Türkiye’nin ilk beden eğitimi öğretmenlerini yetiştirmiş, ülkede voleybol ve boks sporunun, ilk “Ulusal Olimpiyat Komitesi”nin kurucusu olmuş, spor yazarlığı ve Beden Terbiyesi Başmüfettişliği yapmış, 1935 seçimlerinden itibaren 3 dönem Ordu milletvekilliği yapmış bir beden öğretmeni. Galatasaray Lisesi ve Mühendishane-i Berr-i Hümayun mezunu. İsveç Kraliyet Askerî Beden Eğitimi ve Jimnastik Akademisi’nde konuk öğrenci olarak eğitim almış.
İsveç’te bir gün Stockholm’de bir parkta dolaşırken bu şarkıyı duyar. Şarkıyı çok beğenen Selim Sırrı Bey, şarkının notalarını temin eder ve 1911’de Osmanlı Devleti’ne dönerken beraberinde getirir. İstanbul Erkek Öğretmen Okulu’nun Türkçe öğretmeni arkadaşı şair Ali Ulvi (Elöve) Bey’den, her mısrası 4+4 duraklı 8 heceden oluşan sözler yazmasını ister. Marş, 1915-1916 ders yılının ortalarında tamamlanır.
Bazı kaynaklara göre ilk kez ilk kez 1916 yılında Yüksek Erkek Öğretmen Okulu öğrencilerinin İttihatspor sahasında Galatasaraylı Selim Sırrı Bey nezaretinde yaptıkları Beden Eğitimi gösterileri sırasında söylenir.
Bazı kaynaklara göre ise ilk kez 1916’da şimdiki Fenerbahçe Stadı’nın yanındaki Kuşdili Çayırı’nda toplanan Türk Ocakları Derneği kendilerine bir marş ararken, Selim Sırrı Bey, İsveç’te öğrendiği bu şarkıyı söyler.
Daha sonra da Osmanlı Genç Dernekleri’nin kuruluşu için 4 Nisan 1916’da çıkarılan yasa gereğince hazırlanan yönetmelikte “Terbiye-i Bedeniye Yürüyüş Marşı (Beden Terbiyesi Yürüyüş Marşı)” olarak belirlenir. 20 Haziran 1938’de de “Gençlik ve Spor Bayramı Marşı” olarak kabul edilir.
Marş gençler ve Mustafa Kemal tarafından çok beğenilir.
“Dağ başını duman almış / Gümüş dere durmaz akar / Güneş ufuktan şimdi doğar / Yürüyelim arkadaşlar / Sesimizi yer, gök, su dinlesin / Sert adımlarla her yer inlesin.”
(Ekteki klipte, bir konser kaydından aldığım şarkının aslı yer alıyor ancak bu şarkıyı söyleyen 3 kadının isimlerini öğrenemedim. Bu sebeple de klip kapağında temsilî bir fotoğraf kullandım. Onların söylediği zannedilmesin.)
“Tre trallande jäntor”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder